Znak graniczny i znak geodezyjny to naprawdę często mylone pojęcia. W końcu oba służą do wyznaczania punktów na działkach, ale w różnych celach. Wyjaśniamy, czym jest znak graniczny, a czym geodezyjny oraz jakie dokładnie są pomiędzy nimi różnice.
Kwestie dotyczące znaków granicznych i geodezyjnych są regulowane w Prawie geodezyjnym i kartograficznym (art. 2 ustawy z dn. 17 maja 1989 r.) oraz w rozporządzeniu Ministrów Spraw Wewnętrznych i Administracji oraz Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej w sprawie rozgraniczania nieruchomości z dn. 14 kwietnia 1999 r.
Czym jest znak graniczny, a czym geodezyjny?
Znak graniczny to znak, który jest wykonany z trwałego materiału, umieszczony w punkcie granicznym działki. Najczęściej jest wykonany z betonu, ale zdarza się, że również z kamienia, plastiku czy żelaza. Ważne jest, aby pod znakiem granicznym umieścić płytki, które rozwieją wątpliwości, gdzie przebiega granica, nawet gdy budulec znaku ulegnie zniszczeniu. Najczęściej u góry znaku jest wyryty napis „znak graniczny” oraz krzyż lub okrągłe wgłębienie.
Z kolei znak geodezyjny również jest wykonany z trwałego materiału (z drewnianego palika, pręta stalowego czy rurki metalowej), ale jego zadaniem nie jest wyznaczać granice terenu, tylko położenie punktów osnowy geodezyjnej. Osnowa geodezyjna to zbiór punktów, na których opierają się pomiary związane z wykonywaniem prac geodezyjnych.
Teoretycznie może zdarzyć się tak, że znak geodezyjny pełni także rolę znaku granicznego, ale w praktyce rzadko to występuje.
Różnice w definicjach
Mimo tego, że zarówno znaki graniczne, jak i geodezyjne wyznaczają różne punkty na terenie, na którym są umieszczone, to są stawiane w zupełnie innych celach.
Znaki graniczne wyznaczają przebieg stałych granic działek, natomiast geodezyjne służą tylko pomiarom, a gdy spełnią swój cel (czyli prace geodezyjne zostaną wykonane), to są usuwane.
Dewastacja znaków granicznych i geodezyjnych
Kwestię niszczenia znaków geodezyjnych reguluje wspomniane wcześniej Prawo geodezyjne i kartograficzne, natomiast znaków granicznych Kodeks karny. Różne są również konsekwencje, gdy znak zostanie zdewastowany.
Niszczenie, przemieszczenie czy usuwanie znaków geodezyjnych jest wykroczeniem, za które grozi kara grzywny w kwocie do 20 000 zł do 50 000 zł.
Z kolei niszczenie, uszkodzenie, usuwanie, przesuwanie, czynienie niewidocznymi albo fałszywe wystawienie znaków granicznych jest przestępstwem, które zgodnie z Kodeksem karnym jest karane grzywną, ograniczeniem lub pozbawieniem wolności do dwóch lat.
Podsumowując, znaki geodezyjne służą geodetom podczas ich pracy, natomiast znaki graniczne są o wiele ważniejsze i w większym stopniu chronione prawem, bo służą całemu społeczeństwu w celu odpowiedniej identyfikacji granic działek.
