Każdy, kto planuje zakupić nieruchomość, chce mieć pewność, że inwestycja jest przemyślana i pewna, oraz że wiemy o niej wszystko. Aby temu sprostać, konieczne jest zrozumienie, co to jest stan prawny nieruchomości i jak możemy go sprawdzić.
Wszystko, co warto wiedzieć o stanie prawnym.
Stan prawny nieruchomości to ogół praw przysługujących do danej nieruchomości. Ta definicja obejmuje nie tylko prawo własności, ale także prawo najmu, dzierżawy i tzw. ograniczone prawa rzeczowe takie jak hipoteka, służebność, użytkowanie, zastaw i spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu.
Jednym z kluczowych kroków w weryfikacji stanu prawnego nieruchomości jest analiza księgi wieczystej. Ta publicznie dostępna baza danych zawiera kluczowe informacje na temat nieruchomości, takie jak nazwisko właściciela, prawa trzecich stron i obciążenia hipoteczne. Księga wieczysta jest podzielona na cztery działy: I-O, I-Sp, II, III i IV, z których każdy dostarcza różne informacje, takie jak oznaczenie nieruchomości, właściciel, prawo użytkowania i wspomniane już obciążenia hipoteczne.
Jednak nie musimy przemierzać korytarzy sądów, aby uzyskać dostęp do tej ważnej informacji. Ministerstwo Sprawiedliwości oferuje teraz Elektroniczne Księgi Wieczyste, które są dostępne online. Po wpisaniu numeru księgi można uzyskać dostęp do pełnej gamy informacji na temat nieruchomości.
Ważne jest również zrozumienie koncepcji „rękojmi wiary publicznej ksiąg wieczystych”. To zasada mówiąca, że w razie niezgodności między stanem prawnym nieruchomości ujawnionym w księdze wieczystej a rzeczywistym stanem prawnym, treść księgi rozstrzyga na korzyść osoby nabywającej prawo od osoby uprawnionej według księgi. Prawo to ma jednak swoje wyjątki, które obejmują między innymi obciążenia nieruchomość z mocy ustawy czy służebności drogi koniecznej.
Chociaż księga wieczysta jest niewątpliwie kluczowym narzędziem w procesie weryfikacji stanu prawnego nieruchomości, warto spojrzeć też na inne dokumenty, które jej dotyczą. Ważną dokumentacją jest ewidencja gruntów i budynków oraz miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego. Mogą one dostarczyć cennych informacji dotyczących na przykład zabudowy. Dodatkowo, jeżeli nieruchomość to lokal mieszkaniowy, który jest częścią spółdzielni mieszkaniowej, warto zasięgnąć informacji o ewentualnych zaległościach właściciela wobec spółdzielni czy dostawców mediów.
Inwestycja w nieruchomość jest często jednym z najważniejszych zakupów w życiu. Stąd konieczność gruntownego zrozumienia, a następnie sprawdzenia stanu prawnego nieruchomości. Pamiętajmy, że wiedza i dogłębne badania to klucz do bezpiecznej i udanej inwestycji. Osoby, które stoją przed tego typu wyzwaniem po raz pierwszy, mogą liczyć na pomoc specjalisty. Jest nim najczęściej doświadczony agent pośrednictwa w handlu nieruchomościami. Zakres jego wsparcia może obejmować sprawdzenie statusu prawnego mieszkania, domu lub parceli.