Nieruchomość rolna niekoniecznie musi być polem uprawnym. Z jej definicji wynika, że stanowi teren przeznaczony na działalność rolną. Jaka jest podstawa prawna?
Definicja nieruchomości rolnej w Kodeksie cywilnym
Art. 46. 1 Kodeksu cywilnego stanowi, co należy rozumieć przez pojęcie nieruchomości rolne (inaczej grunty rolne). To takie nieruchomości, które mogą lub są aktualnie wykorzystywane do prowadzenia działalności wytwórczej w rolnictwie w zakresie produkcji roślinnej i zwierzęcej. Nie włącza się jednak do niej produkcji ogrodniczej, sadowniczej czy rybnej.
Rozróżnienie gruntu rolnego i nieruchomości rolnej
Pomimo faktu, że prawo cywilne zrównuje ze sobą określenia nieruchomość i grunt rolny, to nie są one synonimami. Grunt rolny może stanowić część lub całość nieruchomości. Zgodnie z ustawą o ochronie gruntów rolnych i leśnych, są nimi m.in. grunty:
- określone w ewidencji gruntów jako użytki rolne;
- pod stawami rybnymi i innymi zbiornikami wodnymi, które służą wyłącznie na potrzeby rolnictwa;
- pod wchodzącymi w skład gospodarstw rolnych budynkami mieszkalnymi oraz innymi budynkami i urządzeniami służącymi wyłącznie produkcji rolniczej oraz przetwórstwu rolno-spożywczemu;
- pod budynkami i urządzeniami służącymi bezpośrednio do produkcji rolniczej uznanej za dział specjalny;
- parków wiejskich oraz pod zadrzewieniami i zakrzewieniami śródpolnymi;
- rodzinnych ogródków działkowych i ogrodów botanicznych;
- melioracji wodnych, przeciwpowodziowych i przeciwpożarowych;
- zrekultywowane dla potrzeb rolnictwa;
- torfowisk i oczek wodnych;
- pod drogami dojazdowymi do gruntów rolnych.
Nieruchomość rolna jest nieruchomością gruntową, inaczej działką, na której prowadzona jest działalność rolnicza w postaci m.in. hodowli zwierząt czy uprawy roślin. Znajduje się ona poza terenem miejskim i stanowi odrębny przedmiot własności.
Nieruchomość rolna a gospodarstwo rolne
Nieruchomość rolna różni się od gospodarstwa rolnego tym, że nie obejmuje swoim zakresem infrastruktury i nie musi spełniać wymogów dotyczących powierzchni. Niekonieczne musi być prowadzona w jej obrębie działalność rolnicza, ponieważ pojęcie to obejmuje również odłogi i ugory, które potencjalnie mogą kiedyś zostać przekształcone w grunty do produkcji roślinnej czy hodowli zwierząt.
Natomiast gospodarstwo rolne obejmuje grunty rolne, wraz z budynkami, a nawet całym inwentarzem, jaki jest niezbędny dla prowadzenia stałej produkcji rolnej. Musi obejmować ponad 1 ha gruntów. Mianem gruntów rolnych określić można:
- pole uprawne,
- obszary sadownicze,
- lasy,
- pastwiska.
Gospodarstwo rolne jest pojęciem węższym od nieruchomości rolnej.
Poszczególne tereny wchodzące w skład takich nieruchomości oznacza się w ramach ewidencji określonymi symbolami:
- R – oznacza grunty orne,
- Ps – pastwiska trwałe,
- S – sady,
- Br – grunty rolne zabudowane,
- Wsr – grunty pod stawami,
- W – grunty pod rowami,
- Ł – łąki trwałe,
- Lzr – grunty zadrzewione i zakrzewione na użytkach rolnych.
Można znaleźć takie skróty w planach zagospodarowania przestrzennego. Dodatkowo w odniesieniu do terenów, na których odbywa się produkcja rolna, używa się skrótu RU, a dla terenów zabudowy zagrodowej – RM.